ιστορικά ζητήματα

. Χθες το βράδυ παρακολούθησα την εκπομπή του Παύλου Τσίμα η οποία, με αφορμή τις έντονες συζητήσεις για το νέο σχολικό βιβλίο της ιστορίας, ασχολήθηκε με τον τρόπο διδασκαλίας και τους σκοπούς της ιστορίας στα σχολία (προπαγάνδα, πολιτική σκοπιμότητα ή έναυσμα κριτικής σκέψης;). Πολύ καλή εκπομπή, η οποιά ενδιέφερε τον κάθε έλληνα αλλά μάλλον παρακολουθήθηκε από λίγους, ένεκα και της ώρας προβολής της λίγο πριν τα μεσάνυκτα.

. Ένας από τους πολέμιους του νέου σχολικού βιβλίου είπε χαρακτηριστικά πως το εγχειρίδιο αυτό είναι κατά κάποιο τρόπο προϊόν της Ευρώπης ή της Αμερικής (συγχωρέστε με, αλλά δε θυμάμαι τα ακριβή του λόγια) και τόνισε πως η Ελλάδα τους δίδαξε τον πολιτισμό, τους δίδαξε την ιστορία κτλ κτλ. Λόγια που έχουμε συνηθίσει να ακούμε από παιδιά και που αναπαραγάγουμε συνεχώς. Όντως η Ελλάδα ήταν ένα αδιαμφισβήτητο λίκνο πολιτισμού, από τον οποίο γαλουχήθηκαν άμεσα ή έμμεσα οι ευρωπαϊκές γλώσσες. Σε αυτό όμως θα ήθελα να προσθέσω το εξής, αφελές θα μου πείτε, ερώτημα : Πώς η Ελλάδα, αυτή η "μεγάλη χώρα", που έκανε και εκείνο, και το άλλο και το παράλλο... πώς λοιπόν η "πατρίδα του πολιτισμού" κατήντησε στα σημερινά της χάλια; Γιατί μόνο ένας εθεροβάμων μπορεί να υποστηρίξει πως το πολιτιστικό ή το πολιτικό επίπεδο αυτής της χώρας είναι υψηλό. Αντί να βαυκαλιζόμαστε με το παρελθόν δε θα ήταν καλύτερο να ασχοληθούμε λιγάκι σοβαρά με το παρόν και ας αφήσουμε την εθνικιστική μας έπαρση κατά μέρος.

. Το θέμα σηκώνει τεράστια συζήτηση. Θα υπενθυμίσω όμως τι προέτρεψε τον πατέρα της ιστορίας, το Θουκιδίδη, να γράψει την ιστορία του (αντικειμενική, τεκμηριωμένη, αμερόληπτη, απαλλαγμένη από θρύλους και παραδόσεις, αποδίδουσα στον καθένα τα σφάλματα του) όπως ο ίδιος γράφει στον πρόλογο του : γράφει ιστορία όχι για να ικανοποιήσει τις φιλοδοξίες κάποιας πλευράς αλλά ούτως ώστε οι μελλοντικές γενιές να διδαχθούν από τα σφάλματα των προγόνων τους και να τα αποφύγουν.