Μέρες Χριστουγέννων. Μία από τις μεγαλύτερες γιορτές της Χριστιανοσύνης. Ε, λοιπόν, εγώ θα σας πω για ένα άλλο θεό. Αιρετικό, κίβδηλο, πρόστυχο, καταχθόνιο, διεφθαρμένο, ακόλαστο και με άλλες παρόμοιες ιδιότητες - κατηγορίες που θα μπορούσε η χριστιανοσύνη να προσάψει στον "Ελευθέριο" (ή Liber στα λατινικά), δηλαδή το Λυτρωτή.
Ο θεός Διόνυσος, περί ου ο λόγος, ήταν γιος του πατέρα των θεών Δία και της Σεμέλης, γόνο του Κάδμου από τη Φοινίκη και ιδρυτή της Θήβας και της κόρης της Αφροδίτης, Αρμονίας. Η ένωση του Δία με τη Σεμέλη οπωσδήποτε δεν θα έμενε κρυφή από την
Ήρα, η οποία και αποφάσισε να εκδικηθεί την άμοιρη κοπέλα. Έτσι, μεταμφιεσμένη σε γριά παραμάνα, την έπεισε να ζητήσει από το Δία να της αποδείξει την αγάπη του με το να παρουσιαστεί μπροστά της ακριβώς όπως παρουσιαζόταν και στην Ήρα, την επίσημη σύζυγο του, με τη θεϊκή του λάμψη και τους κεραυνούς. Ο Δίας, δεσμευμένος από ιερό όρκο αναγκάστηκε να της ικανοποιήσει τη χάρη με αποτέλεσμα η ερωμένη του, που ήταν ήδη έγκυος, να κτυπηθεί από τον κεραυνό και να καεί ζωντανή. Το μόνο που μπορούσε να κάνει ο θεός ήταν να επιτρέψει να γεννήθει πρόωρα ο μικρός Διόνυσος και να τον ράψει στο μηρό του, ένα ερωτογενές σημείο, μέχρι την ολοκλήρωση της κύησης. Έτσι ο Διόνυσος γεννήθηκε δύο φορές. Μετά την ενηλικίωση του κατέβηκε στον Άδη για να επαναφέρει τη μητέρα του στον Πάνω Κόσμο και να τη μεταμορρφώσει σε αστέρι.
Ένας άλλος μύθος λέει πως η πραγματική μητέρα του Διονύσου ήταν η βασίλισσα του Κάτω Κόσμου Περσεφόνη και πως μετά τη γέννηση του η Ήρα έστειλε τους Τιτάνες να τον διαμελίσουν, όπως και έκαναν. Όταν ο Δίας τους σκόρπισε με τους κερανούς του ανακάλυψε ότι είχαν φάει το βρέφος αφήνοντας μόνο την καρδιά του. Αυτή την καρδιά έδωσε στην πριγκίπισσα της Θήβας να καταπιεί ώστε να μείνει έγκυος και να γεννήσει για δεύτερη φορά το γιο του.
Η ανατροφή του μικρού θεού ανατέθηκε στον παπποσιληνό και στις Υάδες νύμφες, στη Νύσσα. Νεαρός ακόμη κυριεύθηκε από μανία που είχε στείλει η Ήρα και περιφερόταν
μαινόμενος μέχρι που τον γιάτρεψε η φρυγική θεά Κυβέλη, ή Ρέα, η οποία και του δίδαξε τη λατρεία και τις οργιαστικές τελετές, τα "μυστήρια". Ο Διόνυσος ήταν ένας περιπλανώμενος θεός. Ιππεύοντας ένα πάνθηρα και συνοδευόμενος από τους σατύρους, τις Βάκχες ή Μαινάδες και τη γυναίκα του Αριάδνη γύριζε από πόλη σε πόλη για να διαδώσει τη λατρεία του τιμωρόντας παραδειγματικά όσους την αρνήθηκαν, όπως για παράδειγμα το βασιλιά της Θήβας Πενθέα ο οποίος διαμελίστηκε από τη μητέρα του και τις Μαινάδες και το βασιλιά της Θράκης Λυκούργο που μαινόμενος σκότωσε τη γυναίκα και τα παιδιά του και τέλος δολοφονήθηκε από τους υπηκόους του. Μαζί του έφερε τα γράμματα, τις τέχνες, τη μουσικη και φυσικά το κρασί.
Η λατρεία του Διονύσου είχε οργιαστικό χαρακτήρα. Τα "όργια" όμως των οπαδών του, συνήθως παντρεμένων γυναικών, δεν έχουν καμία σχέση με τα σημερινά όργια, τα σαδιστικά παιχνίδια και τις αρρωστημένες επιθυμίες, ούτε με ανθρωποθυσίες ή ωμοφαγία παρόλο που οι μύθοι του αναφέρονται σε τέτοιες περιπτώσεις. Είναι κοινό χαρακτηριστικό των οργιαστικών λατρειών, όπως της Κυβέλης - Ρέας, του Ορφέα, της Δήμητρας, του Πάνα, του αιγυπτιακού Όσιρη και άλλων θεοτήτων, να τελούνται συμβολικές ανθρωποθυσίες αφενός επειδή αυτό είναι κατάλοιπο πρωτόγονων κοινωνιών και αφετέρου γιατί οι θεότητες αυτές, χθόνιες καθώς ήταν, σχετίζονται με τη γέννηση, το θάνατο και την αναγέννηση. Τα όργια του Διονύσου τελούνταν έξω από τις πόλεις, στο ύπαιθρο και αποσκοπούσαν με το κρασί ή άλλες ουσίες, το χορό και τη μουσική, τον έρωτα και την υπερδιέγερση να φτάσουν οι οπαδοί στη μανία, που δεν είναι τίποτα άλλο παρά η ένωση με το θεό. Στην προκειμένη περίπτωση ο θεός Διόνυσος δεν είναι ένα υπερκόσμιο παντοδύναμο ον αλλά η ενσάρκωση του γήινου κόσμου, της φύσης. Οι εκστατικοί πιστοί πετύχαιναν την αρμονία με τον εαυτό τους και το φυσικό τους περιβάλλον όπως πολύ όμορφα περιγράφει ο Ευριπίδης στις "Βάκχες" του.
Αυτός με λίγα λόγια ήταν ο θεός Διόνυσος, ο θεός του κρασιού, του γλεντιού, της γονιμότητας, του αρχαίου δράματος, του πολιτισμού, της ειρηνικής συμβίωσης, της απελευθέρωσης του ατόμου από τα βάρη της καθημερινότητας και τα πάθη του. Ο Βάκχος, ο Ελευθέριος. Ένας θεός μυστικός και αγαπητός που όμως παρεξηγήθηκε όσο κανείς από τους θεούς του ελληνικούς πανθέου. Προσωπικά ο αγαπημένος μου.
